Czym jest efekt jojo i jak go uniknąć?
Czas czytania: 3 minuty
O efekcie jojo mówi się często. Nie każdy jednak wie, co kryje się pod tym pojęciem i dlaczego zrzucone z ogromnym wysiłkiem kilogramy tak szybko pojawiają się znowu po stanięciu na wadze. Jeśli właśnie planujesz przejście na dietę, koniecznie przeczytaj, czym jest efekt jojo i jak nie zaprzepaścić miesięcy intensywnych ćwiczeń i wyrzeczeń.
Czym jest efekt jojo?
Pod nazwą „efekt jojo” kryją się rygorystyczne i źle zbilansowane diety, które prowadzą do zbyt szybkiej utraty kilogramów. Rezultaty głodówek i diet eliminacyjnych nie utrzymują się bowiem długo, a ich następstwem stają się cykliczne wahania masy ciała. Efekt jojo to więc nic innego, jak przybieranie na wadze, poprzedzone gwałtownym chudnięciem w wyniku restrykcyjnych wyrzeczeń. Jak pokazują przeprowadzone badania, takie zjawisko może dotyczyć nawet 75% osób, chcących zrzucić zbędne kilogramy. Część z nich przybiera na wadze znacznie więcej, niż ważyła w momencie podjęcia decyzji o odchudzaniu. To właśnie dlatego tak ważne jest zrozumienie źródła problemu i opracowanie skutecznej metody działań, pozwalającej na osiągnięcie zgrabnej sylwetki bez wahań wagi.
Jakie są przyczyny przybierania na wadze po odchudzaniu?
Efekt jojo to błędne koło źle zbilansowanych diet i zbyt rygorystycznych wyrzeczeń. U jego źródła leży chęć szybkiego pozbycia się zbędnych kilogramów, co przekłada się na wprowadzenie restrykcyjnej diety odchudzającej. Zmniejszenie masy ciała wpływa jednak na powrót do starych przyzwyczajeń, a to z kolei powoduje przybieranie kolejnych kilogramów. Śledząc omówione etapy, nietrudno zauważyć, że przyczyną szybkiego powrotu do wagi sprzed redukcji jest brak zmiany nieprawidłowych nawyków.
Wśród innych przyczyn efektu jojo wymienia się również:
- zaburzenia hormonalne, powodujące zmniejszenie uwalniania tzw. hormonu sytości, czyli leptyny, co z kolei prowadzi do wzrostu apetytu,
- spowolnienie tempa metabolizmu i czerpanie energii z tkanki mięśniowej z powodu zbyt dużego deficytu kalorycznego,
- zbyt szybką utratą wagi,
- brak aktywności fizycznej, sprzyjającej utrzymaniu prawidłowej masy ciała.
Jak zaplanować efektywne odchudzanie?
Wiesz już, że efekt jojo to konsekwencja nieprawidłowej diety redukcyjnej oraz braku zmiany nieprawidłowych nawyków i przyzwyczajeń. Dlatego też, planując zdrowe odchudzanie, warto zadbać o:
- ustalenie zapotrzebowania energetycznego, poprzez obliczenie całkowitej przemiany materii. Dzięki takim działaniom dowiadujemy się, ile kalorii jest nam niezbędne, by utrzymać podstawowe procesy życiowe,
- odpowiednie zaplanowanie deficytu energetycznego.
Uznaje się, że racjonalna redukcja masy ciała powinna zakładać deficyt w wysokości od 15 do 20% zapotrzebowania energetycznego. Dzięki temu spadek masy nie nastąpi zbyt szybko, podobnie jak powrót do wagi sprzed redukcji.
Jak zdrowo schudnąć bez efektu jojo?
Nawet najlepsza, odpowiednio zbilansowana i opracowana dieta nie przyniesie dobrych rezultatów, jeśli nie zmienimy swoich nawyków. To właśnie nad nimi warto popracować, zanim w ogóle zdecydujesz się na odchudzanie. Taka redukcja powinna być również rozłożona w czasie i dostosowana do indywidualnych uwarunkowań i możliwości, a także do płci, wieku, stanu zdrowia, a nawet trybu codziennego życia. I choć utrata kilogramów nie będzie w tym przypadku spektakularna, pozwoli ona uniknąć wahań masy ciała, zmniejszając tym samym ryzyko wystąpienia efektu jojo. Co ważne, proces utraty zbędnych kilogramów należy również przerwać w odpowiednim momencie, po osiągnięciu wyznaczonych sobie celów. Brak takich działań może bowiem doprowadzić do zaburzeń odżywania, potęgując efekt jojo po zakończeniu diety.